Tarihsel Arka Plan

1801 Osmanlı-Rus Savaşlarının ardından Küçük Kaynarca antlaşması ile kendi isteği dışında Çarlık Rusya topraklarına dahil edilen Güney Osetya toprakları, Sovyetler Birliğinin kurulmasıyla birlikte 1922’de özerk bölge olarak Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne katıldı.

1990’da Osetler, Demokratik Güney Osetya Sovyet Cumhuriyeti’ni ilan ederken, Gürcistan, özerk yönetimi ilga etti. Sovyetler Birliği’nin çözülüşünün ardından, 1991’de, Güney Osetya toprakları işgalci Gürcistan’ın başkent Şinvali’ye girmesiyle birlikte şiddetli çatışmalara sahne oldu. Çatışma bölgesinde güvenlik Rus, Gürcü ve Osetlerden oluşan 4000 kişilik Ortak Barış Gücü’ne devredildi.

Ateşkesi denetlemek için ‘Ortak Kontrol Komisyonu’ kurulurken AGİT de askeri gözlem misyonu üstlendi. Güney Osetya’da 1993, 2001 ve 2006’daki referandumlarda halk ‘bağımsızlık’ dedi; ancak 2008’e kadar hiçbir ülke Güney Osetya’nın bağımsızlığını tanımadı.

Gürcistan’da yaşanan “Gül Devrimi”nin ardından ABD/NATO yanlısı bir politika izleyen Saakaşvili Gürcistan’ı, ABD desteği ile Güney Osetya ve Abhazya topraklarını kendi topraklarına katacağı sözünü verdi.

8 Ağustos 2008: İşgalin ilk günü: Gürcistan’dan saldırı Türkiye’den destek, Rusya ve G.Osetya’dan karşılık

Günlerce süren gerginliklerin ve işgal hazırlıklarının ardından ABD/NATO ve Batı desteği alan Gürcü birlikleri, Güney Osetya’nın başkenti Şinvali’ye saldırı düzenledi. Gece saatlerinde başlayan saldırı binlerce sivilin hayatını kaybetmesiyle sonuçlandı.

Çatışmalar şiddetlenirken Güney Osetya kuvvetlerinin direnişi karşısında, Gürcü birlikler başkent Şinvali’yi kuşatma altına aldı, hakim tepeleri ele geçirdi ve çatışmaları başkentin kenar mahallelerine taşıdı.

1992’de Rusya’nın Güney Osetya ile imzaladığı “Soçi Anlaşması” gereği Güney Osetya’da bulunan Rus Barış Gücü’ne ait Rus karakoluna saldıran Gürcistan, 15 askerin ölmesine, 100’den fazla askerin yaralanmasına neden oldu. Bunun üzerine Rusya, 150 tanklık güçlü bir kuvvetle Güney Osetya’ya girdi ve Osetlerle birlikte Gürcistan’a karşı savaşmaya başladı.

Çatışmalar nedeni ile Rusya, Gürcistan’ın elektriğini kesti. Gürcistan Cumhurbaşkanı Şaakaşvili, 8 Ağustos 2008 tarihinde dönemin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ı arayarak Türkiye’den elektrik istedi ve Türkiye öğle saatlerinden itibaren Gürcistan’a elektrik vermeye başladı.

9 Ağustos 2008: Abhazya savaşa dahil oldu: İşgal Altındaki Toprakları için Operasyon, G.Osetya Cephesi için Gönüllü Desteği

Pekin’de bulunan Rusya Başbakanı Vladimir Putin, ABD Devlet Başkanı George W. Bush ile görüştükten sonra Kuzey Osetya’nın başkenti Vladikavkaz’a gelerek savaşla ilgili brifing aldı. Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev de 9 Ağustos günü ABD Devlet Başkanı George W. Bush ile telefonda görüşmesi yaparak “tek çözümün Gürcistan askerlerinin çatışma bölgesinden tamamen ayrılması” olduğunu belirtti.

1992 yılında Gürcistan’ın saldırıları sonrasında bağımsızlık savaşı veren ve tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Abhazya, Güney Osetya’ya düzenlenen operasyon karşısında askeri destek sağladı, Abhazya hava ve kara güçlerinin 25 Temmuz 2006 tarihinde Gürcistan’ın 1500 kişilik askeri güçle girdiği Abhazya sınırları içerisinde bulunan Gürcü askeri işgali altındaki Kodor Vadisini bombaladıklarını duyurdu.

Yaşanan ağır saldırıların ardından Abhaz ve Oset binlerce insan, gönüllü olarak yardım için harekete geçti.

Abhaz yönetimi, olası bir Gürcü saldırısına karşı birlikleri alarma geçirdi. Kuzey Osetya’nın Devlet Başkanı Taimuraz Mamşurov’u arayan Abhazya lideri Sergey Bagapş, Abhaz gönüllülerinin Güney Osetya’ya yardım için yola çıktığını duyurdu.

Gürcistan devlet başkanı Mihail Saakaşvili, Rusya’ya ateşkes çağrısında bulunarak, Güney Osetya’nın Başkenti Şinvali’den çekileceklerini açıkladı.

Rusya’da ulusal yayın yapan İzvestiya Gazetesi Türkiye Cumhuriyeti ve ABD’nin aylardır Gürcistan’a askeri silahlanma için destek sağladığını ortaya koyan açıklamalarda bulunarak savaşın sorumlularını ABD ve Türkiye Cumhuriyeti olarak gösterdi.

10 Ağustos 2008: Gürcistan Ordusu geri çekiliyor

Gürcistan başkanı Mihail Saakaşvili yaptığı çekilme açıklamasının ardından Gürcistan ordusu çekilmeye başladı, Rusya müdahale etmeye devam etti. Rusya, Gürcistan’ın Karadeniz kıyılarını donanmayla abluka altına almaya başlamış, nedeni olarak askeri donanım ve silah girmesini önlemek olduğunu belirtmişti.

Rusya Ukrayna’yı, Gürcistan’a silah yardımı sağlamakla suçladı ve Ukrayna’ya uyarılarda bulundu.

Abhazya’ya sınır Zugdidi kenti boşaltıldı, Abhazya lideri Sergey Bagapş, “Yukarı Kodori Deresi’nden Gürcü birliklerinin çıkmasını” istedi.

Gürcistan Dışişleri Bakanlığı, Güney Osetya’daki çatışmayı bitirdiklerini söyleyerek ateşkes yapılmasını Rusya’nın Tiflis Büyükelçiliğine iletti.

Gürcistan’ın ateşkes istemesinden sonra Rusya’nın Birleşmiş Milletler temsilcisi Büyükelçi Viktor Çurkin, ABD’nin New York kentinde yaptığı açıklamada, “Savaşa bir son vermeye hazır olduğumuzu, Güney Osetya’daki güçlerimizi geri çekeceğimizi ve güç kullanmama yönünde bağlayıcılığı olan bir anlaşmayı imzalamaya hazır olduğumuzu net bir şekilde belirtelim” dedi.

Güney Osetya’nın başkenti Şinvali ile Güney Osetya’nın büyük bir kısmı Rus askerleri ile Oset güçlerin kontrolüne geçmesi üzerine Güney Osetya’da Rus askerleri ve askeri silahları giderek artırdı

Abhazya, yaşanan sürecin ardından Gürcistan ile barış görüşmelerini kesti

11 Ağustos 2008: Gürcistan hem Ateşkes talebi hem Saldırı, Gürcistan Komünist Partisinden Açıklama: Saakaşvili Soykırım Yapıyor!

Gürcistan birlikleri Güney Osetya’nın başkenti Şinvali’ye silahlı saldırıya devam etmesi üzerine 3 Rus barış gücü askeri öldü,18 Rus askeri de yaralandı.

Rus savaş uçaklarının gece Tiflis uluslararası havaalanının radarlarını bombaladı. Radar tesislerinde hafif hasar meydana gelmesi sonucunda, Havaalanındaki faaliyetler devam etti.

İstediğini elde edemeyen Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, AB temsilcilerinin önerdiği ateşkes taahhütnamesini, Gürcistan Cumhuriyeti’nde bulunan Avrupa Birliği dönem başkanı Fransa’nın Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner ve AGİT dönem başkanı Finlandiya’nın Dışişleri Bakanı Alexander Stubb’ın yanında imzaladı

Gürcistan hükümeti, çatışma bölgesindeki askeri birliklerini Tiflis’i korumak için geri çekmeye başladı.

Gürcistan Birleşik Komünist Partisi yaptığı açıklamada, Gürcistan’daki bütün politik güçleri, toplumsal hareketleri, bütün Gürcü halkını, Gürcistan’ı anti-ulusal, Rus düşmanı, faşizm yanlısı Saakaşvili rejiminden kurtarmak üzere güçlerini birleştirmeye çağırdı, yaşananların Gürcü ulusuyla özdeşleştirilmemesi gereken bir utanç olduğu vurguladı ve Saakaşvili yönetimini “soykırım yapmakla” suçladı.

12 Ağustos 2008: Abhazya Kodor Vadisini Geri Alıyor

Rusya devlet başkanı Dmitri Medvedev’in operasyonları durdurma kararı alması üzerine Rus askerleri, Senaki’deki Gürcü askeri üssünden çekilmeye başladı. Kodor vadisinin üst kısmını ele geçirmek için askeri harekat başlatan Abhazya ordusu sabah saatlerinde Ajara köyünü ele geçirdi, Abhaz bayrağını köye dikti.

Rusya Genelkurmay Başkan Yardımcısı Anatoliy Nogovitsin, Bakü-Tiflis-Ceylan Boru Hatlarının Rus uçakları tarafından bombalandığı iddialarını yalanlayarak “Türkiye’yi etkilemeye çalışan Gürcü tarafının provokasyonu” olduğunu söylerken; Polonya, Letonya, Etonya, Litvanya ve Ukrayna’nın liderleri Gürcistan’a geldiler ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili ile birlikte Gürcistan Parlamentosu önünde halkı selamladılar. Ukrayna, Polonya ve Baltık ülkelerinin liderleri “Gürcistan’ın yanında olduklarını” ifade ettiler.

ABD Devlet Başkanı George W. Bush ise aynı gün “Rusya’nın bağımsız bir komşu ülkeyi işgal ettiğini ve bu ülkenin demokratik olarak seçilmiş hükümetiyle halkını tehdit ettiğini” söyledi.

Gürcistan’da Rusya protestosu

13 Ağustos 2008: Gürcistan Yenilgiyi Kabul Ediyor

Rusya Federasyonu ve Gürcistan Avrupa Birliği aracılığıyla anlaşmaya vardı, kabul edilen maddelerde tüm tarafların silahları bırakması ve geri çekilmesi noktasında anlaşıldı.

Abhazya kuvvetlerinin Kodor Vadisine havan topları ve uçaklarla müdahale etmesinin ardından, Gürcistan kuvvetleri Kodor’dan çekildiklerini açıkladı.

14 Ağustos 2008: Gürcistan, G. Osetya, Abhazya, Rusya Ateşkes Anlaşması İmzalıyor

Güney Osetya cumhurbaşkanı Eduard Kokoity ve Abhazya cumhurbaşkanı Sergey Bagapsh, Avrupa Birliği ile Rusya arasında uzlaşılan ateşkes anlaşmasını imzalamak için Rusya’ya gitti ve iki başkan ateşkes bildirgesini imzalamasının ardından “Uluslararası hukukun bütün kuralları çerçevesinde bağımsızlığa erişeceğiz” ve “Amaç bağımsızlık olarak ortaya konulmuştur, buna doğru birlikte adım atacağız” şeklinde açıklama yaptı.

16 Ağustos günü Rusya ve Gürcistan arasında ateşkes görüşmeleri sonuçlanarak ateşkes imzalandı.

26 Ağustos 2008: Rusya’nın Abhazya ve Güney Osetya’yı tanıması

Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev “Bu konuda artık bizim de bir karar almamız gerekiyor. İlgili bütün uluslararası hukuku göz önünde bulundurarak bu cumhuriyetlerin bağımsızlıklarını tanıyoruz” diyerek tasarıyı onayladı ve Güney Osetya ve Abhazya Cumhuriyeti’ni tanıdıklarını ilan etti.

Devrimci Yönetimlerden Siyasi Destek

26 Ağustos’ta Rusya’nın Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlıklarını tanıma kararının ardından tartışmalar dinmemiş, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu başta AB, ABD olmak üzere birçok egemen güç tanınmayı Gürcistan’ın toprak bütünlüğünü gerekçe göstererek  Rusya’yı Gürcistan’ı işgal etmekle suçlamıştı.

Rusya’nın hemen ardından Venezuela’nın devrimci lideri Hugo Chavez Abhazya ve Güney Osetya’yı tanımış, takip eden süreçte yine bir Latin Amerika devrimci hareketi lideri, Nikaragua Sandinist hareketin önderi Daniel Ortega, 5 Eylül günü iki ülkenin bağımsızlıklarını tanıdığını açıklamıştı.

2018 yılı Mayıs ayında ise emperyalist işgale karşı direnen Suriye’nin Devlet Başkanı Beşar Esad Abhazya ve Güney Osetya’yı tanıdığını açıkladı.

Bağlantılar:

Güney Osetya

Gürcistan

Rusya

Abhazya

Uluslararası

RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR